Eerdere PlanDagen

De Planologische Diskussiedagen vormen al meer dan 20 jaar een forum voor ruimtelijke planners uit Nederland én Vlaanderen, uit wetenschap én praktijk. De motto’s van de verschillende jaren weerspiegelen wat het vakgebied de afgelopen decennia heeft bezig gehouden.

Op deze pagina’s kunt u lezen welke onderwerpen centraal stonden op de PlanDagen van de afgelopen jaren en welke papers een prijs uitgereikt hebben gekregen. De bundels met papers zijn te bestellen bij financien-nl@plandag.net

2022: Breek uit de BUBBEL

PlanDag 2022 had als thema “Breek uit de BUBBEL”.
Het leven heeft zich tijdens de pandemie in bubbels teruggeplooid. Daar ontsnappen ook de ontwerp-, onderzoeks- en beleidspraktijk in het ruimtelijke domein niet aan. Reden om het fenomeen met collega’s in het vak onder de loep te houden.

PlanDag-prijs 2022

De jury heeft de heeft de PlanDag-prijs 2022 uitgereikt aan Peter Vervoort en Floor Vandevenne voor hun paper “Komt een man bij de dokter. Een novelle over gezonde leefomgevingen“.

De jury noemt “Komt een man bij de dokter” een originele, kwalitatief hoogstaande behandeling van een urgent thema in de planningstheorie en -praktijk. Voor de jury mag deze novelle een complete roman worden.
Deze editie van de PlanDag-prijs werd gesponsord en ondersteund door Antea Group.

Lees het volledige juryrapport van de PlanDag-prijs 2022.

Winnaars aanmoedingsprijzen

De jury heeft de Jongerenprijs Plandag 2022 als aanmoedingsprijs uitgereikt aan:

Amber Bosse voor de paper “Ruimte voor waarde”
Jaimy van Dijk voor de paper “Een wandeling met de toekomst”

Volgens de jury slagen deze twee papers er in interessante topics aan te snijden met relevantie voor de Vlaamse en/of Nederlandse planningspraktijk. Tegelijk roepen beide papers op vlak van uitwerking en praktische toepasbaarheid nog vragen op bij de jury.

Deze editie van de PlanDag ‘Prijs voor jonge planoloog’ werd gesponsord en ondersteund door studiebureau OMGEVING.

Lees het volledige juryrapport van de PlanDag Jongerenprijs 2022.

2020: Nieuwe zekerheid

PlanDag 2020 had als thema “nieuwe zekerheid”.
Het vakgebied van de ruimtelijke professional is de laatste decennia sterk bepaald door het idee van omgaan met onzekerheid. Die onzekerheid wordt gevoed door trends op het vlak van klimaatverandering, (de)globalisering of digitalisering. Tegelijk zien we in de samenleving een roep naar zekerheid ontstaan. Ook als ruimtelijk professional zijn we vaak betrokken bij maatregelen die mensen in de samenleving zenuwachtig maken. Maatregelen die elitair en bedreigend kunnen overkomen. Of het nu gaat over de bouwshift, verdichtingsprojecten, stadscentra autovrij maken, of wonen nabij stations. Het zijn onderwerpen waarbij we steeds op korte termijn en op individueel niveau inspanningen van mensen vragen. En dit terwijl de positieve effecten vaak pas op lange termijn en macroniveau merkbaar zijn. We zijn met PlanDag 2020 in debat gegaan over dit spanningsveld. Met een aantal interessante sprekers. En uiteraard aan de hand van jullie bijdrage in een paper, praktijkbeschrijving of opiniestuk.

PlanDag-prijs 2020

De PlanDag jury 2020 heeft gekozen voor een gedeelde eerste plek voor het uitreiken van de PlanDag-prijs 2020. De PlanDag winnaars van 2020 zijn:

Tristan Claus met “U kan voor mij de was doen, maar geef mij geen vergunning omdat ik u dat lief gevraagd heb” en Eva Van Eenoo met “Verbeter de wereld, begin bij je mobiscore? Collectieve versus individuele verantwoordelijkheid in de ruimtelijke planning”. De Jury oordeelde: Beide papers scoren zeer hoog op originaliteit en toegankelijkheid. De paper van Eva scoort echter aanzienlijk beter op toepasbaarheid – iets wat in het paper van Tristan enigszins ontbreekt. De paper van Tristan daarentegen scoort hoger op de herkenbaarheid in zowel Nederland als Vlaanderen – hoewel de auteur deze reflectie helaas nog iets laat liggen. De originaliteit van de invalshoek en schrijfstijl moet echter benoemd worden.
Zie hier het volledige juryrapport

Prijs voor de jonge planoloog – PlanDag 2020

De jury van de Prijs voor de jonge planoloog voor PlanDag 2020, heeft besloten dit jaar de Jongerenprijs van de PlanDag 2020 uit te reiken als aanmoedigingsprijzen aan:

zowel Jan Denoo voor de paper “The Quest for Uncertainty Decolonizing the Future in Urban Planning”, als Thomas Machiels voor zijn paper “Onzekerheid-aversie in complexe planningsvraagstukken: drie verklaringsmodellen”. De Jury oordeelde: de papers van Denoo en Machiels behandelen hetzelfde thema maar zijn qua opbouw en aanpak duidelijk verschillend en aldus gelijktijdig complementair. Tegelijkertijd slagen de papers er in, om interessante topics aan te snijden, kwalitatief te behandelen en relevante vragen voor de Vlaamse en/of Nederlandse planningspraktijk te stellen. Zie hier het volledige juryrapport

2019: MEER met MEER

Het thema van de PlanDag 2019 was “Meer met Meer”. Hoe doe je dat? Hoe koppel je de grote transities aan de diverse vragen om ruimte? Hoe organiseer je ruimtelijke transformaties die meerdere opgaven samenbrengen, en door uiteenlopende actoren worden ingezet? Hoe kun je opgaven slim met elkaar combineren? Hoe krijgen we de samenleving in al zijn diversiteit mee? Hoe regel je financiering voor transformaties waarvoor de verantwoordelijkheid en betrokkenheid over meerdere actoren en beleidsvelden verspreid is? Welke nieuwe vraagstukken en dilemma’s komen voort uit dit “meer met meer” plannen? Hierover gingen Belgische en Nederlandse professionals in debat tijdens de PlanDag 2019.

Foto’s van PlanDag 2019

Plandagprijs 2019
Ive Van Bouwel won de PlanDag Prijs met zijn paper “Tussen droom en daad: een vereveningsverhaal met meerdere kanten”.

Prijs Jonge Planoloog 2019
Ilse van Rijsingen won de Prijs voor de Jonge planoloog met haar paper “Pionieren met Participatie: Leren van de Brabantse Omgevingsvisie”.

2018: Gedrag( )en Ruimte

Het thema van PlanDag 2018 was ‘Gedrag( )en Ruimte’. Mensen gedragen zich zelden zoals een ruimtelijke professional het bedenkt. De vraag is hoe ruimtelijke professionals beter kunnen inspelen op gedragsuitingen van mensen. Ruimtelijke (beleids)keuzes kunnen dan een betere bijdrage leveren aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken.

De ruimtelijke professional weet wel dat keuzeprocessen van mensen (die zich uiten in gedrag) bepalend kunnen zijn voor het slagen van ruimtelijke projecten en beleid. Toch is het geen automatisme om hier actief rekening mee te houden. Vaak gaapt er een gat tussen ‘het plan’ en hoe mensen daadwerkelijk met de ruimte omgaan. Met ruimtelijke ingrepen willen we als professional bijdragen aan het realiseren van maatschappelijke doelen, en zorgen voor een goede verbinding met de gedragspraktijken van mensen.

Voor de ruimtelijke professional is niet alleen zeer relevant om rekening te houden met menselijk gedrag maar loont het ook de moeite om hierop in te spelen met ruimtelijke ingrepen. Het kennisplatform voor omgevingspsychologie waarschuwt wel: zonder, grondige gedragsanalyse is het waarschijnlijk dat ingrepen in de omgeving niet het beoogde effect zullen sorteren (Weghorst, 2017). De hoogste tijd dus voor ons ruimtelijk professionals om ons te verdiepen in het menselijk gedrag en te leren van de gedragswetenschappers.

Plandagprijs 2018

Hans Leinfelder won de Plandagprijs 2018 voor het paper ‘Kom op tegen verharding!’

Prijs Jonge Planoloog 2018

Dieter Leyssen won de aanmoedigingsprijs voor de jonge planoloog voor het paper ‘meanwhile use as an act of resistance’

Foto’s van PlanDag 2018

2017: Gedeelde ruimte

Het thema van de Plandag 2017 was ‘Gedeelde Ruimte’: over de kansen en bedreigingen die de trends rond delen kunnen bieden voor het vakgebied. Delen is hot. We zien steeds meer initiatieven vanuit burgers en organisaties, die de handen ineen slaan om samen goederen en diensten te kopen, maken of consumeren. Delen is blijkbaar zo lucratief dat er een hele deeleconomie is ontstaan. De trend van bezit naar gedeeld gebruik betekent dat private ruimte (om te wonen, te werken, parkeren, …) opnieuw een (semi-)publieke betekenis kan krijgen. En dit terwijl – zeker in België – het klassiek ruimtelijk ordeningsinstrumentarium (bestemming en vergunning) vooral ontwikkeld lijkt te zijn om private eigendomsrechten te waarborgen. De vraag stelt zich of hier een nieuw spanningsveld
lijkt te ontstaan.

Ruimte is tegelijk misschien wel het gedeelde consumptiegoed bij uitstek. De ruimtelijke professional gebruikt sinds jaar en dag planologische concepten en principes om de “restcapaciteit” van ruimte beter te benutten en dus ruimte te delen. Een kleine greep uit het goed gevulde vocabulaire: meervoudig ruimtegebruik, functiemenging, verweving, gelaagde steden, verdichting, multifunctionele
open ruimte, natuurverweving, recreatief medegebruik, … De maatschappelijke trend van bezit naar (gedeeld) gebruik biedt een invalshoek om deze concepten en principes opnieuw te bekijken.

Plandagprijs 2017

Hanneke Puts en Jurgen van der Heijden voor het paper Toekomstwaarden als Basis voor Meervoudige Financiering

&

Beitske Boonstra voor het paper De improviserende planner

Prijs Jonge Planoloog 2017

Griet Juwet voor het paper Ruimtelijke dimensie van energietransitie in Vlaanderen

Foto’s van PlanDag 2017

2016: Verruimen – Maatschappelijk rendement met ruimtelijk talent

Het thema van de Plandag 2016 was verruimen. Ruimtelijke ontwikkelingsvraagstukken zijn een onderdeel en uiting van ruimere maatschappelijke opgaven zoals globalisering, demografie, klimaat, of energie. Ruimtevragen staan dus zelden tot nooit op zichzelf en vereisen een antwoord krijgen vanuit een ruimere context. De ruimtelijke professional is steeds meer een speler in het grotere geheel en dikwijls slechts een onderdeel van de oplossing van grote maatschappelijke opgaven. Die ‘netwerkpositie’ kan nieuwe kansen bieden om als coproducent een ruimtelijke agenda te voeren.

Plandagprijs: Isabelle Loris en An Pisman voor Super(woon)markten.

Prijs Jonge Planoloog 2016: Martijn van den Bosch voor Hyperdecentralisatie en afschuifplanologie in de strijd voor een mondiale concurrentiepositie

2015: Ruimte maken

De geografische ruimte is een eindig goed. Dat weten we al langer. Toch blijven we doorgaan met ruimte in te nemen. Naast toch nog nieuwe uitleglocaties om ruimte te bieden aan bijkomende woningen, ook ruimte te geven aan economische activiteiten, en ruimte voor lokale initiatieven te creëren. En als we die niet vinden, draaien we er onze hand niet voor om ook vandaag nieuwe ruimte op zee te winnen, bijvoorbeeld voor offshore windmolenparken of nieuwe eilanden (onder andere) ten behoeve van de kustverdediging. Met als gevolg dat ook voor de Noordzee ruimtelijke planning nodig blijkt om alle ruimteclaims op elkaar af te stemmen. Is dit de juiste strategie voor de toekomst?

Plandagprijs: Hans Leinfelder voor zijn paper ‘Gevallen’-planning en hoe moeilijk het is om daden in gedachten te vertalen‘.

Prijs Jonge Planoloog 2015: Karel Van den Berghe met zijn paper Waarom blijven we stadhavens geografisch analyseren?

2014: Regie en Loslaten

De PlanDag 2014 richt zich op het vraagstuk ‘Regie en Loslaten’. Waar moet nog regie op gevoerd worden, wat kan worden losgelaten en hoe doen we dat? Deze vragen staan centraal en leiden tot dynamiek in onze planningspraktijk. Dat de Nederlandse en Vlaamse praktijk daarin anders opereren is een interessant gegeven!

Plandagprijs: Merel Mulders en Leonie Janssen-Jansen, met Ruimte geven vraagt regie

Aanmoedigingsprijzen:

Beitske Boonstra, Ruben Vogel en Adriaan Slob met Van organisch ontwikkelen naar organisch organiseren
Kobe Boussauw met met Weginfrastructuur, ‘peak car’ en de blinde vlek voor geïnduceerd verkeer

2013: planning is niet waarde-n-loos

Begin van de vorige eeuw waren er grote utopische ideeën over ruimtelijke planning en stedenbouwkundige plannen die sterk ideologisch gekleurd waren. Manifesten vormden de basis voor concrete ontwerpen van steden, stadsdelen, gebouwen tot meubels. Vandaag lijkt dit veel minder het geval te zijn. Zijn we het geloof in de maakbaarheid van ruimte en maatschappij gewoon kwijt of worden er nog visionaire plannen gemaakt? Durven we nog te ‘manifesteren’?

Plandagprijs: Beitske Boonstra, Geiske Bouma, Luuk Boelens, Wies Sanders, Wiet Vandaele en Stefaan van Rossum voor het paper Technologische Ontwikkelingen in ICT, Mobiliteit, Energie, Landbouw en Industrie: kans en uitdaging voor de Vlaamse ruimte

Prijs voor de Jonge Planoloog 2013:

Barbara Tempels voor haar paper Veerkracht en ruimtelijke planning; een conceptuele verkenning met toepassing op overstromingsbeheer
Niek Mouter en Peter Pelzer voor het paper Zwemles voor planners; een verhaal over instrumenten en belastingbetalervragen

Aanmoedigingsprijzen:

Martijn Kas, Zjèf Budé, Anda van der Mark en Saskia Ferf Jentink met het paper Een handelingsperspectief als zekerheid in onzekere tijden: Waarom een faciliterende overheid niet gelijk is aan een afwachtende overheid
Ann Pisman, Peter Vervoort en Inge Appermont met hun paper Ontwikkeling van open regio’s in Vlaanderen, een verzameling van kleine verhalen
Katrijn Apostel met haar paper Duizendenstedenplanning: Over het probleem van macht en minderheidsgroepen en de urgentie van een hernieuwde aandacht voor good city form

2012: # meer … met minder … ?!

’Less is more’. Zo zette ongeveer 100 jaar geleden een nieuwe ontwerpstroming zich af tegen overdadigheid van de neostijlen. Een nieuwe wind die tot meer dan een halve eeuw doorwerkte, ook in de plannen voor stadsuitbreidingen en de visie op de organisatie van onze ruimte. Ondertussen heeft de slinger van opeenvolgende tegenbewegingen al enkele keren de rol en praktijk van de ruimtelijk planner een nieuwe invulling gegeven. Staan we niet ook nu weer op een scharniermoment waar de rol van de ruimtelijk planner en de inhoud van onze plannen toe is aan een nieuwe wind. Is less opnieuw more? Jawel, minder is meer… denken we Zien jullie dit ook? Meer… met minder… Ja toch? Voorbeelden zat. Zie jij nog meer van die voorbeelden? Welke nieuwe uitdaging voor de ruimtelijk planner ervaar jij zelf? En weet jij welke richtingen het nog meer kan – en vooral moet – uitgaan met de ruimtelijke planning? De PlanDag 2012 wil weten hoe we meer (beter) kunnen plannen met minder.

Plandagprijs:
Bart Bomas met Pauzelandschappen, over tijdelijk landschap en stedelijke ontwikkeling

Prijs Jonge Planoloog 2012:
Davy Sterkens met De Paradox van Vlaamse sociale stadsontwikkelings-projecten en
Ariënne Mak met Publiek sturen op waarde.

2011: planning van de toekomst

Thomas Friedman, Amerkaans journalist wees ons in 2005 er al op dat we meer en meer in een netwerksamenleving leven waarin iedereen van elkaar afhankelijk is. ‘De wereld is plat’, zei hij. Die onderlinge afhankelijkheid uit zich ook ruimtelijk: overal in Europa zien we dezelfde ketens in de winkelstraten. Toch is dat maar een deel van het verhaal. De paradox is dat de samenleving door processen van globalisering, individualisering en informatisering tegelijkertijd complexer, diverser en daarmee in meerdere opzichten ook ordelozer wordt. Het gevolg is fragmentatie, zowel ruimtelijk als bestuurlijk. En dat terwijl we juist voor een aantal ongekende collectieve opgaven staan: omgaan met klimaat verandering, energie transitie en de verschuiving van het economisch evenwicht in de wereld. Tegelijkertijd zoeken we in de voortrazende netwerksamenleving juist ook naar geborgenheid, identiteit, binding, beleving en ruimtelijke kwaliteit. Hier gaat het dus om opgaven op kleine schaal. De ruimte blijft er dus toe doen. Maar met de oude manier van toekomstplannen lossen we deze vraagstukken niet op. Bij een netwerksamenleving hoort een nieuwe manier van het plannen van de toekomst met nieuwe spelregels. De PlanDag 2011 wil weten hoe we de planning van de toekomst het beste kunnen vormgeven.

2010: Ruimtelijke ordening in crisis

De PlanDag 2009 had het over de brug tussen de ‘verbeeldingskracht’ van de ruimtelijke planning enerzijds en de ‘realisatiebehoefte’ van de ruimtelijke planning anderzijds … of, met andere woorden, over de brug tussen droom en werkelijkheid. Hoe vaak lijkt er immers niet iets te haperen aan de kwaliteit van die overbrugging? Hoe dikwijls wordt de gedroomde werkelijkheid nauwelijks of geen werkelijkheid – of hoe dikwijls blijkt de werkelijkheid uiteindelijk in niets meer op de destijds gedroomde werkelijkheid? Oorzaken lijken velerlei van aard: onvoldoende overtuigende verbeeldingskracht van de ruimtelijke planner of ontwerper – of een juridisch keurslijf dat alle verbeelding wegneemt – of een erbarmelijke communicatie van de droom naar de samenleving toe – enzovoort.

Plandagprijs: Oswald Devisch, Geert Meysmans, Oscar Rommens, Joris Van Reusel en David Verhoestraete met Stedelijke improvisaties, particulier initiatief als sleutel tot een kwaliteitsvol stadslandschap

Prijs Jonge Planoloog 2010:
1e prijs: Mieke Verschoor (NADC Rotterdam) met Creativiteit in tijden van crisis
2e prijs: Ward Rauws en Mark Beeftink (RUG) met Crisis in de regionale planning

| Privacyverklaring | contactgegevens PlanDag |